Basınç nedeniyle oluşan kurdeşen (Gecikmiş basınç ürtikeri) Adından da anlaşılacağı gibi, vücudun iç çamaşırı, çorap lastiği, kemer, çanta asılan omuz gibi uzun süreli basınca maruz kalan bölgelerinde, maruziyet kalktıktan sonra veya 4-6 saat içerisinde kızarma, şişlik, ağrı ve bazen kaşıntı olması durumudur. Ayak tabanı ve ellerde görülme oranı yüksektir. Belli bir bölgenin basınca maruz kalması engellenerek ve antihistaminik ilaçlarla hastalarda düzelme sağlanabilir.
Basınca Bağlı Kurdeşen Nedir?
Basınca bağlı kurdeşen, vücudun basınca maruz kalması ile ortay acıkan bir alerjik durumdur. Vücudun basınca maruz kalan bölgelerinde 4-6 saat sonra kırmızı şişlikler ile karakterizedir. El ve ayaklarda yoğun olarak da görülebilir.
Basınç Nedeniyle Oluşan Kurdeşen Belirtileri Nelerdir?
Vücudun yoğun basınca maruz kalan bölgelerinde görülür. İç çamaşırı, sıkı çorap lastikleri, kemer, ağır çantanın asıldığı omuz gibi yerlerde yaklaşık 4-6 içinde lokalize olarak kızarıklık, ağrı ve şişlik ile kendisini gösterir. Bazen bu süre yarım saat sonra başlayabilir ve süre 24 saat kadar uzayabilir. Uzun yürüyüşlerde ayaklar, ağır poşet, çanta taşımada eller, dar, sıkı kıyafetlerde vücudun tahriş olan bölgeleri bu durumdan yoğun olarak etkilenebilir hatta bazı insanlar yastık teması nedeniyle sabahları yüzlerinde kızarıklıklarla uyanabilmektedir.
Çoğu kurdeşen türlerinde yoğun kaşıntı görülmekteyken, basınca bağlı kurdeşende şişlik, yanma ve şiddetli ağrı görülmektedir. Tüm bunların yanı sıra eklem ağrısı, halsizlik şeklinde soğuk algınlığı benzeri belirtiler de olabilmektedir. İleri vakalarda üst solunum yolu ve yutakta sorun olup, ciddi sonuçlara yol açabilir. Şişlik birkaç saatle birkaç gün arası devam edip sonlanabilir. Hastalık ortalama 6-9 yıl kadar devam edebilir.
Basınca Bağlı Kurdeşen Nedenleri Nelerdir?
Basınca bağlı gelişen kurdeşenin kesin bir sebebi yoktur. Vücudun belli bölgelerinin basınca maruz kalması sonucu histamin ve bazı kimyasallar salınır, bu salınan histamin ve kimyasallar da şişlik ve kızarıklıklara sebep olur.
Basınca Bağlı Kurdeşene nasıl teşhis konulur?
Hastadan alınacak detaylı bir öykü ile teşhis konulabilir. Ayrıca ağırlık uygulayarak da test yapılır. (Hasta bu testten bir kaç gün önce antihistaminik almamış olmalıdır). Hastanın omzuna 7 kg ağırlığında, 3 cm genişlikte askısı olan bir çanta asılır ve 10-15 dakika kadar beklenir. Bu ağırlık uygulanmasından 5-6 saat sonra o omuz bölgesinde kızarıklık ve şişlik oluşması halinde tanı kesin olarak konulur. Fakat sağlıklı kişilerde de bu test pozitif sonuç verebilmektedir.
Basınca Bağlı Kurdeşen (Gecikmiş Basınç Ürtikeri) Nasıl Tedavi Edilir?
Basınç nedeniyle oluşan kurdeşenin kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Basınca maruziyeti mümkün olduğunca azaltmak, antihistaminikler ile rahatlatmak gibi yollara başvurulmaktadır. Hastalığın ciddiyetine göre doktorunuz gerekli tedavi planlamalarını yapacaktır. Bu tip alerji hastalıklarında 0-18 yaş aralığındaki çocuklar Çocuk Alerji Uzmanı tarafından, 18 yaşından büyükler ise Yetişkin Alerji Uzmanları tarafından takip edilmelidir.
Basınca Bağlı Kurdeşenin tedavisinde şu yöntemler kullanılabilir;
- Antihistaminikler: Bu ilaçlar, kurdeşen belirtilerini ortaya çıkaran maddeleri bloke etme prensibiyle etkilidirler. Fakat standart dozdan daha yüksek dozlara ihtiyaç duyulabilir.
- Kortikosteroid: Kısa süreli ağızdan alınan steroidtir. Şiddetli ve tedaviye dirençli olgularda tercih edilir.
- Montelukast: Hastalığın ortaya çıkmasına neden olan Löktrien denen maddeyi bloke ederek etki eder.
- Omalizumab: Diğer ilaçlarla tedavide yanıt alınmayan hastalarda yararlı olabilir.