Kurdeşen tedavisi akut veya kronik kurdeşen olmasına göre değişiklik gösterir ve tedavisi de buna göre yapılır. 6 haftadan kısa süren akut kurdeşen ile 6 haftadan uzun süren kronik kurdeşenin tedavisi, teşhis konulduktan sonra planlanır. Akut (ani gelişen) kurdeşenlerde bazen durum kısa sürede yatışır ve tekrarlamayabilir. Böyle durumlarda her zaman kurdeşen tedavisi gerekmez.
- Hasta ve yakınlarını bilgilendirmek,
- stres faktörlerinin azaltılması, market tipi hazır ve katkı maddeli besinlerden uzak durulması,
- aşırı sıcak-soğuk gibi ortamlardan sakınılması yeterli olmaktadır.
Ancak kaşıntı çok şiddetli, çocuk çok huzursuz durumda ise acil müdahale edilmeli, antihistaminik enjeksiyonu ile çocuk rahatlatılmalıdır. Böyle durumlarda acil pediatri kliniklerinde en sık uygulanan tedavi şekli, damar yolu ile antihistaminik verilmesinin yanı sıra oral (ağızdan) antihistamin tedavisine devam edilmesi şeklindedir.
Akut Kurdeşen Tedavisi Nasıl Yapılır?
Hastada ani gelişen (akut) kurdeşen durumunda eğer belirtiler başlayalı 6 haftadan az bir süre olmuşsa detaylı bir öykü alınması oldukça yol gösterici olacaktır. Gıdalar, ilaçlarla, böcek ısırması, enfeksiyon, fiziksel bir uyarı ile bağlantısı olup olmadığı araştırılmalıdır. Hastadan alınan öykü ve fiziki bulgulara göre, gerekirse laboratuvar testleri de istenebilir.
Akut Kurdeşende İlaç Tedavisi
Kurdeşen çok ileri düzeyde değilse sadece antihistaminik ilaçlar ve kaşınan yangılı yerleri soğutucu losyonlar verilir.
Ciddi bir akut kurdeşen tablosu ile karşı karşıyaysak intravenöz adrenalin, klorfeniramin ve sistemik kortikosteroid tedavileri vakanın ciddiyetine göre tercih edilmektedir. İleri düzeyde ciddi vakalar yatırılarak tedavi edilmelidir. Hastada anafilaksi (alerjik şok) durumu gelişmişse alerjik şok tedavisi yapılmalıdır.
Kronik Kurdeşen Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kronik kurdeşen vakalarında hastanın öyküsü çok önemlidir. Öncelikle anjioödemin olup olmadığına bakılmalı, enfeksiyonlar, ilaç, gıdalar ve cilt bakımı uygulanıp uygulanmadığı, fiziksel uyaranlarla ilişkisi araştırılmalıdır. Fizik muayenede sebeplere yönelik bir belirtinin olup olmadığı, ağrı kesici ilaçlar, asetilsalisilik asit gibi ilaçlar araştırılmalı, kurdeşenin ciddiyetine göre tedavi planlanmalıdır.
Tedavi planlanırken öncelikle sedasyon yapmayan antihistaminikler tercih edilmelidir. 2-4 haftalık tedavi sonunda cevap alınamaz ise doz 4 kata kadar artırılmalıdır. Ciddi alevlenmelerde araya ilave olarak kortikosteroid tedavi 10 gün süreyle uygulanabilmektedir. Antihistaminik tedavide doz 4 kat artırılmasına rağmen 2-4 haftada tedaviden yanıt alınamadıysa diğer ilaçlardan montelukast, H2 antihistaminik ilavesi, sikosporin tedavi düşünülmelidir.
Tüm bu tedavilere cevap alınamayan hastalarda Omalizumab (Anti IgE) tedavisi düşünülmelidir.
Çocuk ve yetişkin alerji uzmanlarının yeri
Kurdeşen (ürtiker, dabaz) için geç kalınmaması, doğru öykü alınarak, doğru tanı konulması en az doğru ve etkili tedavi kadar önemlidir. Ani gelişen alerji, ürtiker ataklarında acil müdahale (acil servis de tedavi) birinci adımdır.
Acil müdahaleye cevap vermeyen ve/veya kronik kurdeşeni olan çocuk ve yetişkinlerin Alerji Uzmanları (yeni adı ile İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanları) tarafından takip ve tedavisi yapılmalıdır.
Çocuk İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanları kurdeşen (ürtiker) ve tüm alerjik hastalıkların tanı ve tedavisi için eğitim almıştır. Bu konuda diploması olan uzman doktorlardır.
Bu sebeple ciddi kurdeşen ve alerji hastalıkları gelişen çocukların Çocuk İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanları, 18 yaşından büyüklerin ise Yetişkin İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanları tarafından takip edilmesi, tanı konulup tedavi edilmesinde yarar vardır.